Darbo teisės (konkrečių institutų) socialinis veiksmingumas bei paskirtis
Eidukienė, Genovaitė |
Baublys, Linas | Recenzentas / Rewiewer |
Vaišvila, Alfonsas | Darbo gynimo komisijos pirmininkas / Thesis Defence Board Chairman |
Venckienė, Eglė | Darbo gynimo komisijos narys / Thesis Defence Board Member |
Petkuvienė, Rūta | Darbo gynimo komisijos narys / Thesis Defence Board Member |
Spruogis, Ernestas | Darbo gynimo komisijos narys / Thesis Defence Board Member |
Arlauskas, Saulius | Darbo gynimo komisijos narys / Thesis Defence Board Member |
Beinoravičius, Darijus | Darbo gynimo komisijos narys / Thesis Defence Board Member |
Nikitinas, Vladas | Darbo gynimo komisijos narys / Thesis Defence Board Member |
Šiuolaikinės teisės socialinio veiksmingumo sampratos kriterijai yra žmogaus teisių apsaugos užtikrinimo laipsnis, visuomenės grupių interesų dermės ir jų teisinio įgyvendinimo galimybių laipsnis, bendruomenišką visuomenės raidą skatinančių teisinių priemonių apimtis. Šiuo požiūriu darbo teisės normų aktų turinys turi atitikti darbuotojų bei darbdavių lūkesčius, socialinius interesus. Darbo teisės socialinis veiksmingumas suprantamas kaip integralus rodiklis, kuris išreiškia darbuotojų ir darbdavių teisinės kultūros laimėjimus nuolatinės socialinės kaitos sąlygomis. Šiame darbe, kurio tema – Darbo teisės (konkrečių institutų) socialinis veiksmingumas bei paskirtis – apsiribojama darbo teise. Tyrimas apima tris etapus. Pirmajame tyrimo etape analizuojama socialinė darbo prigimtis, darbo teisės kaip savarankiškos teisės šakos bruožai, darbo teisės principų esmė bei teisės veiksmingumo supratimas Antrajame tyrimo etape nagrinėjami atskirų darbo teisės institutų – darbo sutarties, darbo ir poilsio laiko, darbo užmokesčio, darbo drausmės ir materialinės atsakomybės, individualių darbo ginčų ir kolektyvinių darbo santykių teisinio reglamentavimo ypatumai. Darbo sutarties sudarymas, jos vykdymas, darbo sutarties nutraukimas yra griežčiausiai darbo teisės reglamentuotas institutas. Trečiajame tyrimo etape nagrinėjamos Lietuvos Aukščiausiojo Teismo nutartys, priimtos darbo teisinių santykių bylose ir atliktas medicinos darbuotojų darbo užmokesčio tyrimas. Jų analizė atskleidė darbo teisės įgyvendinimo teisines ir socialines problemas. Tyrimas parodė, kad darbo teisės normų įgyvendinimą lydi latentinės socialinės ir teisinės problemos, kurios riboja darbo teisės veiksmingumą.
Modern law cocial efficiency conception criteria are ensurance degrees of people‘s rights security, conformity of social group interests and a possibity degree of their legal implementation, a range of means to encourage sociality development. Viewed from this standpoint, the subject of labour law legal acts has to coincide with the expectations of employers and emplyees, their social interests. Labour law social efficiency is understood as integral rate that expresses the emplyers and employees‘ legal culture achievements under the circumstances of constant social change. This Thesis, under the title of „Social Efficiency and Function of Labour Law ( particular institutes)“, is written within the limits of labour law.The research comprises of three stages. The first stage anlyses social work origin, features of labour law as independent law branch, the meaning of labour law principles and perception of law efficiency. The second stage analyses the peculiarities of various labour law institutes- job contract, work and rest time, salary, work discipline and material responsibility, individual disagreements at work and the details of legal regulation of collective work terms. Making a job contract, its implementation, job contract termination are the most exactly regulated labour law institutes. The third stage analyses the decisions of Lithuanian Supreme Court made when investigating the cases referred to labour law terms as well as it has been performed salary research survey of medical workers. The mentioned survey results showed legal and social problems of labour law implementation.The research showed, that the implementation of labour law regulations is followed by latent social and legal problems that limit the efficiency of labour law.