Nusikalstamumo raiška Akmenės rajone
Ivanovienė, Ineta |
Palavinskienė, Brigita | Recenzentas / Rewiewer |
Babachinaitė, Genovaitė | Darbo gynimo komisijos pirmininkas / Thesis Defence Board Chairman |
Petkus, Artūras | Darbo gynimo komisijos narys / Thesis Defence Board Member |
Nusikalstamumui apibūdinti paprastai naudojami kriminologiniai rodikliai: būklė, lygis, struktūra ir dinamika. Jų pagalba galima atskleisti situaciją valstybėje, regione ar tam tikrame teritoriniame administraciniame vienete, nusikalstamumo srityje, nusikalstamų veikų ryšį su kitais socialiniais reiškiniais, procesais, parodyti kokybinių ir kiekybinių charakteristikų dėsningumus, tendencijas bei numatyti prevencijos kryptis. Lietuvoje stokojama lokalių (regioninių ar rajoninių) kriminologinių darbų. Magistro baigiamasis darbas aktualus tuo, kad bendra oficialioji Lietuvos nusikalstamumo statistika neparodo tikrosios situacijos atskiruose rajonuose, šioje srityje. Įvairūs socialinės aplinkos rodikliai atskirose valstybėse, regionuose ir valstybių struktūriniuose teritoriniuose vienetuose paprastai skiriasi bei turi tik tam teritoriniam vienetui būdingą specifiką (demografiniai procesai ir jų netolygumas, geografinę padėtis, savita ekonominė, socialinė, kultūrinė situacija ir pan.). Egzistuojantys skirtumai savo ruožtu lemia ir atskirų rajonų nusikalstamumo lygį bei struktūrą. Nusikalstamumui skirtinguose rajonuose įtakos turi ir nevyriausybinių organizacijų veikla, pilietinės iniciatyvos, policijos ir kitų suinteresuotų institucijų veiklos efektyvumas. Autorė darbe pateikia išsamų Akmenės rajono (priklausančio Šiaulių apskričiai) bendros socialinės - demografinės situacijos vaizdą. Analizuoja nusikalstamumo, kaip itin latentiško, struktūriškai sudėtingo socialinio teisinio reiškinio samprata. Remiantis registruoto nusikalstamumo statistika, atlikta 2005-2009 metų laikotarpio Akmenės r. pagrindinių rodiklių analizė, lyginant juos su Šiaulių apskričiai priklausančių Kelmės, Joniškio, Pakruojo, Radviliškio, Šiaulių rajonų rodikliais. Be to, pateikiami panašumai ir išskiriami pagrindiniai skirtumai. Taip pat, darbe pateikta išsami asmenų padariusių nusikalstamas veikas Akmenės r. charakteristika (nusikaltėlio portretas). Atliktas prevencinės veiklos efektyvumo Akmenės r. tyrimas (gyventojų anketinė apklausa). Pateikiama naudinga informacija teisėsaugos institucijų darbuotojams bei išvados ir siūlymai į ką reiktu atkreipti dėmesį ir kaip gerinti situaciją nusikalstamumo prevencijos srityje Akmenės r.
The following criminal indices are usually used for description of the criminality: state, level, structure and dynamics. They help to reveal the situation in a state, region or a particular territorial administrative unit, within the field of criminality, the relation of criminal acts with other social phenomena and processes, to demonstrate the regularities and tendencies of qualitative and quantitative characteristics and to provide for the trends of prevention. In Lithuania, there is a lack of local (regional) criminological works. The present final Master thesis is relevant because of the fact that the general Lithuanian official crime statistics does not reflect the actual situation in separate regions in that field. Various indices of social environment indices in individual countries, regions and structural territorial units are usually different, and distinguish in and have the particularity specific only for this territorial unit (demographic processes and their unevenness, geographical position, peculiar economic, social and cultural situation, etc.). The existing differences, in turn, also determine the level of criminality and its structure of individual districts. Criminality in different regions is also influenced by the effectiveness of activity of non-governmental organizations, civil initiatives, the police and other concerned institutions. The author of the paper presents a detailed prospect of the general social - demographic situation in Akmenė district (subject to Siauliai County). She analyses the criminality, as a conception of particularly latent, structurally complex social legal phenomenon. On the grounds of registered criminal statistics, there was done an analysis of the main indices of Akmenė district within the period of 2005-2009 by comparing them with the indices of Kelmė, Joniškis, Pakruojis, Radviliškis and Šiauliai districts subject to Siauliai County. In addition, there are presented similarities and distinguished main differences. The paper also presents thorough characteristics of persons, who had committed offences (a portrait of a criminal) in Akmenė district. We have done a research of the effectiveness of prevention activity in Akmenė district (a questionnaire for residents). We have provided useful information to the officers of law enforcement authorities as well as conclusions and recommendations on what the attention should be given and how to improve the situation in the field of crime prevention in Akmenė district.