Civilinės atsakomybės netaikymas ir atleidimas. Teismų praktika
Markevičiūtė, Justina |
Jurkevičius, Vaidas | Recenzentas / Rewiewer |
Tikniūtė, Agnė | Darbo gynimo komisijos pirmininkas / Thesis Defence Board Chairman |
Pakalniškis, Vytautas | Darbo gynimo komisijos narys / Thesis Defence Board Member |
Rudzinskas, Antanas | Darbo gynimo komisijos narys / Thesis Defence Board Member |
Usonienė, Jūratė | Darbo gynimo komisijos narys / Thesis Defence Board Member |
Darbo tikslas – atskleisti civilinės atsakomybės netaikymo ir atleidimo nuo civilinės atsakomybės teisinio reglamentavimo teorinius ir praktinius aspektus, pateikiant teismų praktikos analizę nagrinėjamu klausimu. Šiam tikslui pasiekti darbe visų pirma aptariami bendrieji teoriniai civilinės atsakomybės netaikymo ir atleidimo nuo civilinės atsakomybės klausimai: atskleidžiamas atleidimo nuo civilinės atsakomybės ir civilinės atsakomybės netaikymo santykis, pateikiama civilinę atsakomybę bei jos taikymą šalinančių pagrindų samprata ir klasifikacija. Esminė tyrimo dalis nukreipta į bendruosius civilinės atsakomybės netaikymo ir atleidimo nuo civilinės atsakomybės pagrindus: nenugalimą jėgą (force majeure), valstybės veiksmus, trečiojo asmens veiklą, nukentėjusio asmens veiksmus, būtinąjį reikalingumą, būtinąją gintį ir savigyną, įtvirtintus Lietuvos Respublikos civilinio kodekso 6.253 straipsnyje. Aiškinamas šių pagrindų turinys, nurodomos taikymo sąlygos. Pagrindiniai šaltiniai, kuriais remiamasi: Lietuvos teisės normos, Lietuvos Aukščiausiojo teismo bei Lietuvos Apeliacinio teismo nutartys, užsienio teisinė literatūra bei teismų praktika civilinės atsakomybės netaikymo ir atleidimo nuo civilinės atsakomybės srityje.Trečiajame skyriuje analizuojami kiti specialūs atleidimo nuo civilinės atsakomybės ar jos netaikymo atvejai bei šalių susitarimai dėl civilinės atsakomybės netaikymo ar ribojimo. Aptariama šalių galimybė išplėsti įstatyminį reglamentavimą sutartyje numatant kitokias nei įstatyme nustatytas civilinės atsakomybės netaikymo ar atleidimo nuo civilinės atsakomybės sąlygas.
The objective of this work is to reveal theoretical and practical aspects of legal regulation concerning not applicable civil liability and relief of a civil liability, providing the analysis of court practice on the matter under investigation. First of all, general theoretical questions related to not applicable civil liability and relief of a civil liability are analysed in the work to achieve this objective, the proportion between relief of a civil liability and not applicable civil liability is revealed, conception and classification of civil liability and the fundamentals annihilating its application are delivered. The essential part of the research is directed towards general fundamentals of not applicable civil liability and relief of a civil liability: force majeure, government acts, conduct of the third party, actions of the victim, under necessity, necessity defence and self-defence, confirmed by Article 6.253 of the Civil code of the Republic of Lithuania. The content of these fundamentals is commented, terms of application are indicated. The main sources being appealed to: legal standards of Lithuania, decisions of the Supreme Court of Lithuania and Appellate Courts of Lithuania, foreign juridical literature and court practice in the field of not applicable civil liability and relief of a civil liability. Other special cases of being released from civil liability or not applicable civil liability and agreement between the parties concerning not applicable civil liability or its restriction are analysed in the third chapter. Possibility of the parties to expand legal regulation in the agreement foreseeing other terms of not applicable civil liability or relief of a civil liability than the ones determined by the law is disputed.